عقد فضولی، عقدی است که جز رضایت مالک، همه شرایط صحّت معامله را دارد. و اگر بعد از انجام عقد فضولی، مالک رضایت دهد، معامله صحیح است و آثار عقد بر آن مترتّب می شود؛ برخلاف عقد باطل که فاقد شرایط صحّت معامله است.

مثلاً اگر خانه فردی را بدون اجازه مالک بفروشیم، عقد فضولی است و با اجازه مالک معامله صحیح و تمام می شود؛ امّا اگر معامله ربوی باشد، هر چند توسط مالک انجام می شود، باطل است.